عنوان پایان‌نامه: دین و سبک زندگی
تحریریه نگاه
این پایان‌نامه از منظر کلان نگر، تلاشی است برای نقش دین در تحولات فرهنگی ـ اجتماعی ایران معاصر. عنوان پایان‌نامه: دین و سبک زندگی نویسنده: مهدوی کنی، محمد سعید مقطع: دکترا رشته گرایش: معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه: امام صادق(ع) استاد راهنما: ناصر فکوهی استاد مشاور: غلامعلی حداد عادل، یوسف اباذری تاریخ دفاع: […]
این پایان‌نامه از منظر کلان نگر، تلاشی است برای نقش دین در تحولات فرهنگی ـ اجتماعی ایران معاصر.
- عنوان پایان‌نامه: دین و سبک زندگی
- نویسنده: مهدوی کنی، محمد سعید
- مقطع: دکترا
- رشته گرایش: معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات
- دانشگاه: امام صادق(ع)
- استاد راهنما: ناصر فکوهی
- استاد مشاور: غلامعلی حداد عادل، یوسف اباذری
- تاریخ دفاع: ۱۳۸۴
چکیده:
این پایان‌نامه از منظر کلان نگر، تلاشی است برای نقش دین در تحولات فرهنگی- اجتماعی ایران معاصر. به عبارتی دیگر محقق در این تحقیق درصدد است در حد امکان و در محدوده انتخابی، روشن کند اولا چگونه دین در شرایط گذار یک جامعه سنتی به جامعه نوین باز تولید می شود و ثانیا جایگاه دین در فرایند شکا گیری باورها، گرایش‌ها و تمایلات فردی از یکسو و کنش‌ها، روابط، هنجارها، نهادها و ساختارهای اجتماعی از سوی دیگر در کجا است.
این کنکاش در محدوده «سبک زندگی» به عنوان بخشی از زندگی روزمره انجام پذیرفته است.(سبک زندگی در این تحقیق به اختصار عبارت است از: الگو یا مجموعه کنشهای مرجح یا رفتارهای ترجیحی).در این تحقیق تلاش می شود تا رابطه میان دین به عنوان جوهر فرهنگ و عمیق ترین و با ثبات ترین لایه فرهنگ یا سبک زندگی به عنوان یکی از متحول‌ترین لایه‌های ان بررسی شود.
پیوند وثیقی که این هر دو (دین و سبک زندگی) با مسائل کلیدی و حساس حیات بشری همچون مساله هویت(یا تمایز) فردی و اجتماعی و فعلیت بخشی به قدرت تشخیص و انتخاب انسانی خورده است، اهمیت چنین مطالعه ای را روشن می کند. در این راستا تلاش می شود به چها سوال اصلی پاسخ داده شود:
آیا سبک زندگی می تواند مرتبط با (یا متاثراز) دین (یا فرهنگ دینی یا مولفه های دینی موجود در یک فرهنگ) باشد؟
دین چه تاثیری بر سبک زندگی و مولفه های آن می گذارد؟ یا به عبارتی متواضعانه تر، چه روابطی با سبک زندگی و مولفههای آن دارد؟
دین چگونه و طی چه فرآیندی با سبک زندگی مرتبط میشود و برآن تاثیر میگذارد؟
چگونه می توان رابطه دین و سبک زندگی را مطالعه کرد؟
این تحقیق اکتشافی است و تکیه آن ابتدئا بر تحلیل فضای مفهومی دین و سبک زندگی و در مرحله بعد بر توصیف روابط احتمالی میان این دو است، اگرچه بررسی دیدگاهها و نظریه ها پیرامون این موضوع حدی از تبیین را نیز در بر دارد.
بخش اول پایان نامه به مباحث نظری اختصاص دارد و بخش دوم حاوی یک مطالعه موردی است طی این مطالعه رابطه آموزه های دینی یک مبلغ مذهبی ؛که محوریت یکی از جلسات مذهبی هفتگی پر سابقه را برعهده دارد با سبک زندگی شرکت کنندگان مستمر و با سابقه آن، به صورت محدود بررسی می شود، انتخاب این جلسه به گونه ای صورت گرفته است که اولا بتوان هر چه عینی تر آموزه های مبلغ را حتی المقدور معرف دینی دانست که این شرکت کنندگان بدان پایبند هستند و ثانیا آن را به عنوان یک نمونه ممکن الوقوع(به قول بوردیو) و تا حد ممکن دارای ظرفیت تعمیم ارائه کرد.
این مطالعه موردی منجر به پیشنهاد مدل واره ای می شود( عمل محوری اعتدالی فردگرایانه) که سبک زندگی شرکت کنندگان در جلسه مذکور را تا حدودی توضیح می دهد. اهمیت این مطالعه موردی صرفا ناشی از اهمیت بررسی روابط دین با سبک زندگی نیست بلکه بدیع بودن مطالعه جلسات مذهبی، مطالعه دینداری با تکیه بر رفتار روزمره مومنان ونه اعتقادات، نگرشها، مناسک و نهادهای دینی، استفاده از سبک زندگی به عنوان روش تحقیق و استفاده از راهبرد ترکیبی به عنوان راهبرد روشی ، از دیگر موارد قابل ذکر است. این تحقیق همچنین نشان می دهد می توان از سبک زندگی برای طبقه بندی دینداری در جوامع مختلف بهره برد.
پاسخ دهید